Pieter Teylers Huis te Haarlem

Pieter Teylers Huis is het voormalige woonhuis van Pieter Teyler (1702-1778). Hij liet zijn vermogen en huis na aan de bevordering van kunsten en wetenschappen. Hieruit kwam onder andere het Nederlands eerste museum, Teylers Museum, voort. Het museum opende in 1784 en bestond op dat moment uit de Ovale zaal. Via de voordeur en de indrukwekkende lange marmeren gang van het woonhuis van Pieter Teyler betraden de bezoekers de door Leendert Viervant ontworpen Ovale zaal. Door latere vergroting van het museum en de realisatie van een nieuw entreegebouw aan het Spaarne is deze toegang minder belangrijk geworden. Het huis is hierna voor diverse andere functies gebruikt, onder andere als woonhuis van de directeur en als atelier voor de kastelein.

Schade door vervormingen en zettingen in de funderingen, noodzakelijk constructieherstel en de wens om het Pieter Teyler Huis weer functioneel aan het Teylers Museum te verbinden, waren aanleiding voor een grote restauratie waarin ook verschillende verduurzamingen zijn meegenomen.

Het uitgangspunt van de restauratie was om de beleving van het historische interieur te behouden en waar nodig te herstellen. Het gevoel en de beleving van het authentieke karakter van het 18e-eeuwse woonhuis van Pieter Teyler moesten voelbaar blijven en worden voor de bezoeker. De noodzakelijke installatietechniek voor verwarming, luchtbehandeling, beveiliging, enzovoort, diende zo goed mogelijk te worden weggewerkt tussen de vloeren, wanden en plafonds. De plaatsing van de vluchtweg indicatiebordjes is bijvoorbeeld geïntegreerd in de wanden en licht alleen in geval van een noodsituatie.

Essentieel bij de restauratie van een historisch interieur zijn de kleuren die worden toegepast op het houtwerk, de wanden en monumentale interieuronderdelen zoals schouwen, de trappartij en de verschillende stucornamenten van de plafonds en de wanden. In samenwerking met adviseurs is minutieus kleuronderzoek uitgevoerd om aan de hand van dit onderzoek en bouwhistorisch onderzoek de “kleur- en materiaalgeschiedenis” in kaart te brengen. Dit heeft als basis gediend voor de nieuw gekozen kleurstellingen en afwerkingen.

Op 30 november 2021 heeft Koningin Maxima het gerestaureerde Pieter Teylers Huis geopend.

In 2022 is het project genomineerd en heeft het de top 4 van de Lieven de Key Penning bereikt. Een citaat uit het juryrapport luidt: “Het Pieter Teylers Huis behoort tot de top van restauraties, waarbij het wegwerken van installaties tot kunst is verheven.”

Na het afronden van de restauratie is in 2023 ook de gevel van het huidige entree onder begeleiding van TPAHG gerestaureerd.

Informatie & contact

Bekijk hier het project op de website van TPAHG Architecten.

Fotografie via TPAHG Architecten

Informatie en contact: info@tpahga.nl